İstiklal Yolu Tarihi Milli Parkı, Cumhurbaşkanlığı Makamının 01.11.2018 tarih ve 302 sayılı kararıyla ilan edilmiştir. Kastamonu ve Çankırı İl sınırları içerisinde kalmaktadır ve 235,7 hektarlık bir alana sahiptir.
1918 yılı sonlarında Anadolu karadan ve denizden yoğun bir düşman kuşatması ve taarruzuyla karşı karşıya kalmış ve bir çok bölge işgal edilmişti.
Anadolu'nun işgal edilmeyen tek yöresi Karadeniz Bölgesi idi ancak bu bölgenin de doğu kesiminde Rum çeteleri huzur ve güvenliği tehdit ediyordu. Bu nedenle Anadolu'nun dışarıya açılabileceği tek bölge Batı Karadeniz olarak görünüyordu. Kastamonu-İnebolu limanı Bayı Karadeniz'in dışa açılan ve en güvenilir noktasıydı.
Milli mücadelenin cephede zafer kazanması için mutlaka cephane ve lojistik ikmale ihtiyacı vardı. Bu nedenle İnebolu-Kastamonu-Ankara hattı Milli Mücadelenin en hayati yolu haline gelmiş ve önemi milli mücadele süresince devam etmiştir. Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün 'Gözüm Cephede Kulağım İnebolu'da' sözü İstiklal Yolunun nedenli önemli olduğunu göstermektedir.
İnebolu-Kastamonu-Ankara hattı yani istiklal yolu 340 km lik şu güzergahtan oluşmaktadır: İnebolu-Küre-Seydiler-Kastamonu-Ilgaz-Çankırı-Kalecik ve Ankara.
İstiklal savaşı süresince Milli Mücadeleye katılmak için harekete geçen çok önemli devlet adamları ve aydınlar İnebolu yolunu tercih etmişlerdir.
Çoğunluğunu kadınların oluşturduğu Kastamonu halkı milli mücadelede deniz yoluyla gelen cephanenin ve lojistik malzemenin cepheye ulaştırılması için kadın erkek genç yaşlı demenden olumsuz şartlara ve tüm imkansızlıklara rağmen tarihe altın harflerle yazılacak büyük fedakarlık ve üstün kahramanlık göstermiştir.
Milli mücadelenin en kritik günlerinde İnebolu yolunun başlangıcında ortaya çıkan fedakarlık ve kahramanlıkların ilkini İnebolu kayıkçıları oluşturmuş gece gündüz demeden deniz yoluyla gelen mühimmatın ve lojistik malzemenin cepheye nakli için üstün bir gayret göstermişlerdir. Bu nedenle 11 Şubat 1924 tarihinde yapılan Türkiye Büyük Millet Meclisinin 99. Oturumunda 66 numaralı Kanunla İnebolu Mavnacılar Loncası, ''Beyaz Şeritli İstiklal Madalyası ve Beratı'' ile taltif edilmiştir. İnebolu Mavnacılar Loncasına verilen bu beyaz şeritli alın madalya ve berat, kayıkçıların şahsında tüm İnebolu halkına verilmiş bir madalyadır.
İnebolu-Küre-Seydiler ilçelerinden geçerek Kastamonu Merkezine kadar devam eden Milli Mücadele cephane ve lojistik malzemenin cepheye nakledildiği yaklaşık 95 km'lik istiklal yolu, Ankara 1 Nolu Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu'nu 16.11.2012 tarih ve 274 saylı kararı ile tescil edilerek koruma altına alınmıştır. Aynı güzergah 2008 yılında işaretlenmiş ve yön levhaları yerleştirilmiştir.
Milli Mücadele yıllarında Başta Şerife Bacı, Halime Çavuş, Hamamcı Kadı Salih Reis, Necibe Nine gibi büyük kahramanların yapmış olduğu fedakarlıkları anmak, gelecek kuşaklara aktarmak amacıyla 2008 yılı Ağustos ayından bu yana ülkemizin çeşitli illerinden gelen çok sayıda yürüyüşçünün katılımıyla istiklal yolu yürüyüşü gerçekleştirilmektedir. (İstiklal Yolu Yürüyüşü ilk olarak 2008 yılında Atatürk'ün Kastamonu'ya gelişi Şapka ve Kıyafet İnkılabının yıl dönümü etkinliklerinde, 2009 yılında ise 6-9 Haziran tarihlerinde gerçekleştirilmiştir.)
İstiklal Yolu Tarihi Milli Parkı dahilinde yapılacak tüm çalışma ve faaliyetlerin ve yapılacak tesislerin planlanması ile, koruma kullanma dengesi içerisinde ileriki nesillere aktarılabilmesi için Uzun Devreli Gelişme Planı çalışmaları başlatılmış ve devam etmektedir.
